مرحوم آخوند در جواب می فرماید: این حرف شما درست است كه «الممكن من
ذاته أنّه لا یستحق الوجود و العدم» اما مطلب دیگری هست و آن اینكه: و من ذاته
أنّه یستحق اللااستحقاقیة. شما خودتان می گویید «الممكن من ذاته أنّه لا یستحق
الوجود و من ذاته أنّه لا یستحق العدم» . پس ممكن استحقاق وجود و عدم خودش
را ندارد، اما استحقاق عدم استحقاق را دارد. پس الممكن من ذاته أنه یستحق
اللااستحقاقیة.
این همان است كه می گویند «الذات قُرِّر فأمكن فأُوجب فوجب فأُوجد فوجد»
كه اینها همه مراتب عقلی است. در مراتب عقل مرتبه اول مرتبه تقرر ذات است و
مرتبه بعد مرتبه امكان. این است كه می گوییم «امكان از لوازم ماهیت است» . امكان
همان لا استحقاقیت است. «امكان لازم ماهیت است» یعنی ماهیت امكان را اقتضا
دارد؛ یعنی ماهیت ملزوم است و امكان لازم. اصلا لزوم، همان استحقاق داشتن
است. در اینجا لازم، امكان است و امكان همان «لا یستحق الوجود و العدم» است.
این جوابی است كه مرحوم آخوند عجالتا در اینجا می دهند.