3. پیشرفتهای اخیر از 1950 به بعد (مرحله سوم) : .
ص 63: دوره بعد از جنگ، مشخص آغاز یك تغییر اساسی در
ساخت مذهبی دنیای عرب بود. ساخت آرزوی اصلاح طلبان دچار
تغییرات كمّی و كیفی گردید. سخنگویان نهضت، دیگر آن اهمیتی
كه رشید رضا متوفا در 1953 و عبدالحمید بن باویس متوفا 1940
داشتند برخوردار نبودند.
در همان زمان جنبش اخوان المسلم در صف اول قرار گرفت.
این جنبش وسیله فعالیتهای سیاسی و نیز در ضمن فعالیتهای
عقیدتی چند تن از شخصیتهای برجسته توانست انظار را به سمت
خود جلب كند. از جمله آنها: .
1. حسن اسماعیل حُضیبی جانشین و قائم مقام حسن البناء.
2. محب الدین الخطیب ناشر اهل سوریه، مدیر اسبق الطبقة
السلفیه در قاهره.
3. مصطفی السباعی سوری متوفا 1965.
4. سید قطب اعدام شده در 1966.
5. محمدالغزالی.
6. سعید رمضان.
ص 63:
«نهضت اصطلاح طلبی، مقامی را كه حاكی از اقتدارش در بین دو
جنگ بود از دست [داد. ] حامیان جریان اصلی اصلاح (برای مثال در
امتداد مستقیم از رشید رضا به بعد) به سرعت به عنوان وارثان و
حامیان یك نظم اخلاقی و اجتماعی یعنی همان سنت كه پیشتر از آن
نام بردیم تلقی شدند. »
جلد یك . ج1، ص: 217
یعنی اینها مردمی اخلاقی ولی مرتجع و اهل مدارا و تسلیم و منكر
هر نوع جهاد و مبارزه با رژیمهای استبدادی و با استعمار، و
درحقیقت منكر دخالت در سیاست، و بالاخره كهنه گرا تلقی
شدند، و درحقیقت تمایل امثال رشید رضا به وهابیگری و اعراض
از روش مبارزه جویانه ی سید جمال و كواكبی با استبداد و استعمار و
انجماد در شخصیتهای سلفی، این مصیبت را برای نهضت اصلاح
به بار آورد