به عقیده ی طه حسین در الفتنة الكبری كلمه ی شیعه بعد از داستان قتل عثمان و پیدایش طرفداران خاص برای عثمان و برای علی علیه السلام كه مردم دو دسته شدند و تمایزی از نظر علاقه و عدم علاقه به بعض صحابه در مردم پدید آمد، پیدا شد و گفته شد شیعة علی و شیعة عثمان. ولی به عقیده ی كاشف الغطاء در اصل الشیعه و سیدحسن صدر در تأسیس الشیعة و همچنین علامه ی طباطبایی در شیعه در اسلام صفحه. . . و آقا شیخ محمدحسین مظفر در الامام الصادق جلد. . .

صفحه. . . این كلمه در زمان رسول خدا پیدا شد. در تأسیس الشیعة صفحه ی 38 می گوید:

نام شیعه:

و هو اسم غیر منتحَل و قد كان علی عهدالنبی صلی الله علیه و آله كما یشعر بذلك ابوحاتم فقد قال فی الجزء الثالث [1]من كتابه كتاب الزینة- و الجزء الثالث منه فی الالفاظ المتداولة بین اهل العلم- اول اسم ظهر فی الاسلام علی عهد رسول اللّه صلی اللّه علیه و سلم هو الشیعة و كان هذا لقب اربعة من الصحابة و هم ابوذر الغفاری و سلمان الفارسی و المقداد بن الاسود الكندی و عماربن یاسر الی اوان صفین، فانتشرت بین موالی علی علیه السلام- حكاه فی الروضات.

در پاورقی هم تأییداً كلمه ی ابن الندیم [را] در الفهرست اول فن دوم از مقاله ی 5 نقل می كند- مراجعه شود.

راجع به كلمه ی سنی ظاهر این است كه بعد از حدوث طریقه ی اعتزال كه مخالفین، تابع حدیث و سنت بودند و غالب مردم آن طور بودند، پیدا شد. كلمه ی اهل السنة مرادف اهل الحدیث است و بعد در اثر غلبه ی اهل حدیث و انقراض معتزله و انحصار عدلیه در شیعه، كلمه ی اهل السنة به مطلق غیر شیعه گفته شد، ولی در تأسیس الشیعة صفحه ی 38 می گوید:

و التلقیب باهل السنة و الجماعة كانت سنة استقلال معاویة بالامارة بعد مصالحة الحسن السبط علیه السلام فهو متأخر عن اسم الشیعة.

رجوع شود به الشیعة و الحاكمون صفحه ی 12- 15.

---