عطف به آنچه در مقدمه ی كتاب خلافت و ولایت گفتیم: علی علیه السلام دو اقدام متهورانه و شجاعانه، یكی به صورت خودداری و سكوت و قیام منفی و دیگر به صورت قیام و جنبش و اثباتی انجام داده است كه هر دو فوق العاده است. اولی بعد از وفات رسول خدا در دوره ی خلفاست كه با وجود عوامل نیرومند مهیج كه از آن جمله است ناراحتی همسر بزرگوارش، او سكوت را ترجیح داد و به قول خودش: فرأیت ان الصبر علی هاتا احجی، و هم فرمود: شقوا امواج الفتن بسفن النجاة. عباس و ابوسفیان نتوانستند علی را از جا بكنند، و هم بعد از مرگ عمر و روی كار آمدن عثمان فرمود: و اللّه لاسلمن ما سلمت امور المسلمین و لم یكن فیها جور الاّ علیّ خاصة. دوم در مورد خوارج بود كه خود فرمود: فقمت بالامر حین فشلوا و تطلعت حین تقبعوا، و هم فرمود: فانی فقأت عین الفتنة و لم یكن لیجترئ علیها احد غیری. امروز ما شیعیان در هر دو مورد برعكس عمل می كنیم؛ در مورد مثبت، منفی عمل می كنیم و در مورد منفی، مثبت.