نهضتی كه در اروپا برای احقاق حقوق پامال شده ی زن صورت گرفت به دلیل اینكه دیر به این فكر افتاده بودند، با دستپاچگی و عجله ی زیادی انجام گرفت. احساسات مهلت نداد كه علم نظر خود را بگوید و راهنما قرار گیرد. از این روتر و خشك با یكدیگر سوخت. این نهضت یك سلسله بدبختیها را از زن گرفت و حقوق زیادی به او داد و درهای بسته ای به روی او باز كرد اما در عوض، بدبختیها و بیچارگیهای دیگری برای خود زن و برای جامعه ی بشریت به وجود آورد. مسلماً اگر آنچنان شتابزدگی به خرج داده نمی شد، احقاق حقوق زن به شكل بسیار بهتری صورت می گرفت و فریاد فرزانگان از وضع ناهنجار حاضر و از آینده ی بسیار وحشتناكتر به فلك نمی رسید. ولی این امید باقی است كه علم و دانش جای خود را باز كند و نهضت زن به جای آنكه مانند گذشته از احساسات سرچشمه گیرد، از علم و دانش الهام گیرد. اظهار نظرهای دانشمندان اروپایی در این زمینه خود نشانه ی امیدبخشی از این جریان است.

به نظر می رسد آن چیزهایی كه مقلّدان غرب را در زمینه ی روابط زن و مرد، تازه به نشئه فرو برده است، خود غربیان دوره ی خمار آنها را طی می كنند.