راهشان را با علی علیه السلام جدا كردند. فرقه ای شدند به نام «خوارج» یعنی شورشیان بر علی. اینها شروع كردند خون دل به دل علی وارد كردن. و علی تا وقتی كه اینها قیام مسلحانه نكرده بودند با آنها مدارا كرد حداكثر مدارا، حتی حقوق اینها را از بیت المال قطع نكرد، آزادی اینها را محدود نكرد. جلوی چشم دیگران می آمدند به او جسارت و اهانت می كردند و علی حلم می ورزید. علی بالای منبر صحبت می كرد، یكی از اینها پارازیت می داد. روزی علی بالای منبر بود، شخصی سؤالی كرد، علی بالبداهه یك جواب بسیار عالی به او داد كه اسباب حیرت و تعجب همه شد و شاید همه تكبیر گفتند. یكی از این خارجیها آنجا بود، گفت: «قاتَلَهُ اللّهُ ما أفْقَهَهُ» خدا بكشد این را، چقدر ملاّست؟ ! اصحابش خواستند كه بریزند به سر او، فرمود: چكارش دارید؟ یك فحشی به من داده، حداكثر این است كه یك فحشی به او بدهید؛ نه، كاری به او نداشته باشید.

علی مشغول نماز خواندن است، نماز جماعت می خواند، در حالی كه خلیفه ی مسلمین است (این چه حلمی است از علی؟ ! ) . اینها به علی اقتدا كه نمی كردند، می گفتند علی مسلمان نیست، علی كافر و مشرك است. در حالی كه علی مشغول قرائت حمد و سوره بود، یكی از اینها به نام ابن الكوّاب آمد با صدای بلند این آیه ی قرآن را خواند: «وَ لَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْكَ وَ إِلَی اَلَّذِینَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ» [1]. خطاب به پیغمبر است: ای پیغمبر! به تو وحی شده است و به پیغمبران پیشین هم وحی شده است، اگر تو هم مشرك بشوی تمام اعمالت هدر رفته است، یا آن پیغمبران هم اگر مشرك بشوند تمام اعمالشان هدر رفته است. این آیه را خواند، خواست بگوید: علی! ما قبول داریم كه اولین مسلمان تو هستی، سابقه ات در اسلام چنین است، خدماتت چنین است، عبادتت چنین است، اما چون مشرك شدی و برای خدا شریك قائل شدی، در نزد خدا هیچ اجری نداری. علی چگونه رفتار می كند؟ علی به حكم اینكه: «وَ إِذا قُرِئَ اَلْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا» [2]یعنی هر وقت دیدید قرآن می خوانند استماع كنید، گوش كنید، تا او شروع كرد به خواندن این آیه، سكوت كرد و گوش كرد. وقتی كه تمام كرد، نماز را ادامه داد. تا ادامه داد، دو مرتبه همان آیه را تكرار كرد. باز علی سكوت كرد و آیه ی او را گوش كرد. وقتی او تمام كرد، نماز را ادامه داد. بار سوم یا چهارم كه او شروع كرد، دیگر علی اعتنا نكرد و این آیه را خواند: «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اَللّهِ حَقٌّ وَ لا یَسْتَخِفَّنَّكَ اَلَّذِینَ لا یُوقِنُونَ» [3]و نمازش را ادامه داد.

---