در
کتابخانه
بازدید : 741147تاریخ درج : 1391/03/21
Skip Navigation Links.
شناسه کتاب
Collapse <span class="HFormat">مرحله ی هفتم</span>مرحله ی هفتم
Expand <span class="HFormat">فصل 10: </span>حركت و سكون فصل 10: حركت و سكون
Expand <span class="HFormat">فصل 11: </span>تحقیق درباره ی چگونگی وجود حركت فصل 11: تحقیق درباره ی چگونگی وجود حركت
Expand <span class="HFormat">فصل 12: </span>اثبات محرك اول فصل 12: اثبات محرك اول
Expand <span class="HFormat">فصل 13: </span>پاسخ اشكالات مربوط به اصل نیازمندی متحرك به محرك فصل 13: پاسخ اشكالات مربوط به اصل نیازمندی متحرك به محرك
Expand <span class="HFormat">فصل 14: </span>تقسیمات قوه ی محركه و اثبات محرك عقلی فصل 14: تقسیمات قوه ی محركه و اثبات محرك عقلی
Expand <span class="HFormat">فصل 15</span>امر مفارق، فاعل مستقیم حركات در طبیعت نیست فصل 15امر مفارق، فاعل مستقیم حركات در طبیعت نیست
Expand <span class="HFormat">فصل 16: </span>هر حادثی مسبوق به قوه و ماده است فصل 16: هر حادثی مسبوق به قوه و ماده است
Expand <span class="HFormat">فصل 17: </span>تقدم فعل بر قوه فصل 17: تقدم فعل بر قوه
Expand <span class="HFormat">فصل 18: </span>آیا موضوع حركت جسم است؟ فصل 18: آیا موضوع حركت جسم است؟
Expand <span class="HFormat">فصل 19: </span>حكمت مشرقی فصل 19: حكمت مشرقی
Expand <span class="HFormat">فصل: 20</span>اثبات طبیعت برای متحرك و اینكه طبیعت مبدأ قریب همه حركات است فصل: 20اثبات طبیعت برای متحرك و اینكه طبیعت مبدأ قریب همه حركات است
Expand <span class="HFormat">فصل 21: </span>كیفیت ربط متغیر به ثابت فصل 21: كیفیت ربط متغیر به ثابت
Expand <span class="HFormat">فصل 22: </span>نسبت حركت با مقولات فصل 22: نسبت حركت با مقولات
Expand <span class="HFormat">فصل 23: </span>حركت در چه مقولاتی واقع می شود و در چه مقولاتی واقع نمی شود؟ فصل 23: حركت در چه مقولاتی واقع می شود و در چه مقولاتی واقع نمی شود؟
Expand <span class="HFormat">فصل 24</span>تحقیق در وقوع حركت در مقولات پنجگانه فصل 24تحقیق در وقوع حركت در مقولات پنجگانه
Expand <span class="HFormat">فصل 25: </span>تحقیق در حركت كمّی فصل 25: تحقیق در حركت كمّی
Expand <span class="HFormat">فصل 26: </span>براهین دیگر بر حركت جوهری فصل 26: براهین دیگر بر حركت جوهری
Expand <span class="HFormat">فصل 27: </span>رد استدلال شیخ و دیگران بر اینكه حدوث صور جوهری به سبب حركت نیست فصل 27: رد استدلال شیخ و دیگران بر اینكه حدوث صور جوهری به سبب حركت نیست
Collapse <span class="HFormat">فصل 28: </span>تأكید بر حركت در جواهر طبیعی فصل 28: تأكید بر حركت در جواهر طبیعی
Expand <span class="HFormat">فصل 29: </span>ویژگیهای حركت وضعی مستدیرفصل 29: ویژگیهای حركت وضعی مستدیر
Expand متن اسفار (همراه توضیحات استاد هنگام تدریس) متن اسفار (همراه توضیحات استاد هنگام تدریس)
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
 
بنابراین ما یك «تجدد» داریم، یك «ما به التجدد» و یك «متجدد» كه اینها را نباید
مجموعه آثار شهید مطهری . ج11، ص: 570
با یكدیگر خلط كرد. تجدد، همین امر نسبیِ انتزاعی است. البته كلمه ی «انتزاعی» نباید موجب اشتباه شود. گاهی مراد از انتزاعی «انیاب اغوالی» است. انتزاعی در اینجا یعنی موجود به وجود منشأ انتزاع؛ یعنی آن كه اولاً و بالذات موجود است منشأ انتزاع است، كه آن چیزی است كه این امر انتزاعی از آن قابلیت انتزاع دارد. امر انتزاعی یك موجود درجه دوم است كه به اعتبار یك شی ء دیگر موجود است.

«متجدد» آن است كه متصف به صفت تجدد می شود كه همان متحرك است. «ما فیه التجدد» كه از آن به «ما به التجدد» هم تعبیر می شود عبارت است از مقوله ای كه حركت در آن مقوله واقع می شود.

در مورد جسم و بیاض هم شبیه این تعبیر را داریم. یكی «ابیضیة هذا الجسم» یا «كون هذا الجسم ابیضاً» ، دوم بیاض و سوم جسم. آنچه اولاً و بالذات موجود است، جسم است و بیاض. بیاض همان نفس ابیضیت است و همان است كه «ابیض بالذات» است. جسم، آن حقیقتی است كه «ذو بیاض» است و به تعبیر دیگر آن چیزی است كه وجود بیاض وجود ناعت است برای آن. اینجا یك مفهوم دیگر هم انتزاع می كنیم و آن مفهوم «ابیضیة هذا الجسم» است كه یك امر سومی در كنار جسم و بیاض نیست بلكه یك مفهوم انتزاعی است.

با آنچه در اینجا در مورد حركت و تجدد بیان كردیم نمی خواهیم بگوییم كه حركت موجود نیست بلكه در صدد تحلیل معنای حركت هستیم. یك وقت كسی اشتباه نكند كه «حركت یك امر نسبی و انتزاعی است» یعنی حركت وجود ندارد و نقطه ی مقابلش یعنی سكون وجود دارد. ما می گوییم وقتی همان را كه ما و شما حركت می نامیم تحلیل می كنیم، می بینیم آن چیزی كه غیرقارالذات است خود حركت نیست. ما قائل به غیر قارالذات هستیم ولی می خواهیم بگوییم آن كه غیر قارالذات است، در واقع طبیعت و هر مقوله ای است كه در آن مقوله حركت واقع می شود. اما حركت، نفس عدم قرار الذات است نه چیز دیگر.

کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است