در
کتابخانه
بازدید : 1427510تاریخ درج : 1391/03/21
Skip Navigation Links.
شناسه کتاب
شرح مبسوط منظومه
Expand مقدمه مقدمه
Collapse <span class="HFormat">مقصد اول: امور عامّه</span>مقصد اول: امور عامّه
ارتباط امور عامّه با مقولات كانت و هگل
Collapse <span class="HFormat">فریده ی اول وجود و عدم</span>فریده ی اول وجود و عدم
Expand بداهت وجودبداهت وجود
Expand اشتراك وجوداشتراك وجود
Expand مغایرت و اتّحاد وجود و ماهیت مغایرت و اتّحاد وجود و ماهیت
Expand اصالت وجود (1) اصالت وجود (1)
Expand اصالت وجود (2) اصالت وجود (2)
Expand اصالت وجود (3) اصالت وجود (3)
Expand اصالت وجود (4) اصالت وجود (4)
Expand اصالت وجود (5) اصالت وجود (5)
Expand اصالت وجود (6) اصالت وجود (6)
Expand حقّ متعال وجود محض است حقّ متعال وجود محض است
Expand وحدت و كثرت وجود (1) وحدت و كثرت وجود (1)
Expand وحدت و كثرت وجود (2) وحدت و كثرت وجود (2)
Expand وجود ذهنی وجود ذهنی
Expand ادلّه ی وجود ذهنی (1) ادلّه ی وجود ذهنی (1)
Expand ادلّه ی وجود ذهنی (2) ادلّه ی وجود ذهنی (2)
Expand ادلّه ی وجود ذهنی (3) ادلّه ی وجود ذهنی (3)
Collapse اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (1) اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (1)
Expand 1 اشكالات وجود ذهنی 1 اشكالات وجود ذهنی
Collapse 2 نظریات وجود ذهنی و پاسخ به این اشكالات 2 نظریات وجود ذهنی و پاسخ به این اشكالات
مقدمه ی اول
مقدمه ی دوم
مقدمه ی سوم
مقدمه ی چهارم
مقدمه ی پنجم
1 نظریه ی فخر رازی (انكار مقدمه ی اول)
2 نظریه ی قوشچی (انكار مقدمه ی دوم)
3 نظریه ی اشباح (انكار مقدمه ی سوم)
4 نظریه ی انقلاب یا نظریه ی سید صدر (انكار مقدمه ی سوم)
5 نظریه ی محقق دوانی (انكار مقدمه ی چهارم)
6 نظریه ی صدر المتألّهین
رابطه ی ذهن و خارج
بازگشت به اصل بحث
Expand اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (2) اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (2)
Expand اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (3) اشكالات و نظریات در باب وجود ذهنی (3)
Expand اتحاد عاقل و معقول (1) اتحاد عاقل و معقول (1)
Expand اتحاد عاقل و معقول (2) اتحاد عاقل و معقول (2)
Expand اتحاد عاقل و معقول (3) اتحاد عاقل و معقول (3)
Expand معقولات ثانیه (1) معقولات ثانیه (1)
Expand معقولات ثانیه (2) معقولات ثانیه (2)
Expand معقولات ثانیه (3) معقولات ثانیه (3)
Expand انقسام وجود به مطلق و مقیّدانقسام وجود به مطلق و مقیّد
Expand احكام سلبی وجوداحكام سلبی وجود
Expand منشأ كثرت وجودمنشأ كثرت وجود
Expand مساوات وجود و ثبوت و شیئیّت (1) مساوات وجود و ثبوت و شیئیّت (1)
Expand مساوات وجود و ثبوت و شیئیّت (2) مساوات وجود و ثبوت و شیئیّت (2)
Expand عدم تمایز و علیت بین اعدام عدم تمایز و علیت بین اعدام
Expand امتناع اعاده ی معدوم (1) امتناع اعاده ی معدوم (1)
Expand امتناع اعاده ی معدوم (2) امتناع اعاده ی معدوم (2)
Expand امتناع اعاده ی معدوم (3) امتناع اعاده ی معدوم (3)
Expand شبهه ی معدوم مطلق (1) شبهه ی معدوم مطلق (1)
Expand شبهه ی معدوم مطلق (2) شبهه ی معدوم مطلق (2)
Expand شبهه ی معدوم مطلق (3) شبهه ی معدوم مطلق (3)
Expand مناط صدق در قضایا (1) مناط صدق در قضایا (1)
Expand مناط صدق در قضایا (2) مناط صدق در قضایا (2)
Expand مناط صدق در قضایا (3) مناط صدق در قضایا (3)
Expand <span class="HFormat">ادامه فریده اول وجود و عدم</span>ادامه فریده اول وجود و عدم
Expand <span class="HFormat">فریده ی دوم</span>مواد ثلاث<span class="HFormat">وجوب و امکان و امتناع</span>فریده ی دوممواد ثلاثوجوب و امکان و امتناع
Expand فریده ی سوم: حُدوث و قدم فریده ی سوم: حُدوث و قدم
فریده چهارم قوه و فعل
Expand فریده ی پنجم: ماهیت و لواحق آن فریده ی پنجم: ماهیت و لواحق آن
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
 
گروه اول گفته اند اصلا در ذهن چیزی وجود پیدا نمی كند. همه ی حرفها مبنی بر این است كه چیزی در ذهن وجود پیدا می كند، ما می گوییم اصلا در ذهن چیزی وجود پیدا نمی كند. علم یك چیزی است از نوع اضافه و نسبت. نسبت، یك امر انتزاعی است، مثل محاذات كه اگر دو جسم در مقابل یكدیگر قرار بگیرند ما نسبت محاذات را از آندو انتزاع می كنیم، و یا مثل ابوّت و بنوّت یعنی نسبت پدری و فرزندی. نسبت پدری یك امر انتزاعی است. الآن شما می گویید من پدر این بچه هستم؛ می گوییم به ما نشان بده پدری ات كو؟ پدری ات در كجا قرار گرفته؟ اگر بگویی من رنگم سفید است، این یك كیفیتی است كه الآن داریم می بینیم؛ اگر بگویی حرارت بدنم مثلا 38 درجه است، این هم یك امر محسوس است؛ اگر بگویی قدّم مثلا صد و هفتاد سانتی متر است، این هم یك حیثیتی است. ولی اگر بگویی «من پدرم» ، می گوییم پدری یعنی چه؟ این صفت پدری الآن چه صفتی است؟ چه جور چیزی است؟ به چشم دیده می شود؟ به گوش شنیده می شود؟ با دست لمس می شود؟ هیچیك از اینها نیست. اینها اضافات است. اضافات در واقع
مجموعه آثار شهید مطهری . ج9، ص: 282
یك سلسله معانی انتزاعی است كه منشأ انتزاعشان وجود دارد. مثلا منشأ انتزاع پدری این است كه این بچه یك ماده ی اولی دارد كه مبدأ اول تكوّن اوست و همان نطفه است و این نطفه به اعتبار اینكه از وجود یك مردی اخراج شده و در رحم یك زنی قرار گرفته است ما را بر آن داشته است كه آن مردی را كه نطفه یعنی ماده ی اولیه ی این بچه از او خارج شده است «پدر» و آن زنی را كه نطفه در رحم او قرار گرفته است «مادر» بنامیم. «این پدر است» یعنی این موجودی است كه ماده ی اولیه ی این بچه از وجود او اخراج شده است. این ماده یك روزی از وجود او جدا شده و گذشته و رفته است ولی همین امر منشأ انتزاع این است كه ما برای همیشه او را پدر این فرزند بنامیم.

پس یك گروه آمده اند گفته اند علم هم یك چنین چیزی است؛ یك نسبتی است مثل نسبت پدری. اصلا در ذهن چیزی وجود پیدا نمی كند. علم از مقوله ی اضافه است و اساسا چیزی در ذهن وجود پیدا نمی كند. اگر چیزی وجود پیدا نكند اشكالی هم در اینجا وجود ندارد. پس اینها مقدمه ی اول را انكار می كنند؛ حاجی هم می گوید:

«فانكر الذّهنیّ قوم مطلقا»
کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است